Natuurlijk shop je het liefst zero waste, dus zonder verpakkingen. Maar dat is helaas niet altijd mogelijk. Als je dan toch producten in een verpakking moet kopen, hoe kies je dan de meest milieuvriendelijke variant? Geen eenvoudige vraag, maar we gaan ‘m zo goed mogelijk beantwoorden voor je.
Sommige producten kun je in de supermarkt terugvinden in allerlei soorten en maten verpakkingen. Sinaasappelsap bijvoorbeeld. Je ziet het in een drankenkarton, in een glazen fles of in een plastic fles terug in de schappen. Maar wat is nu de meest milieuvriendelijke verpakking? Of denk bijvoorbeeld aan bier. Is het nu beter om dat in een blikje te kopen of is een statiegeldflesje milieuvriendelijker? En melk, koop je dat nu bij voorkeur in een glazen fles, in een drankenkarton of in een plastic fles?
Het lastige van deze vragen is, dat er vaak geen eenduidig antwoord op mogelijk is. Heel veel verschillende factoren spelen een rol. En hoe vergelijk je al die factoren met elkaar? Het enige wat we kunnen doen is je in eerste instantie een aantal handvatten meegeven. We hopen je daarmee toch een richtlijn te geven bij het maken van je keuzes.
Omdat het echt een ingewikkeld en nogal lang verhaal is, zetten we volgende maand een aantal materiaalvergelijkingen voor je op een rijtje, in de hoop dat je er je voordeel mee kunt doen. Lees volgende maand dus zeker weer met ons mee om een antwoord te krijgen op al je vragen over de milieuvriendelijkheid van verpakkingen!
Handvat 1: Bewust boodschappen doen
Het klinkt als een dooddoener, maar het allerbelangrijkst is dat je je bewust bent van wát je koopt. En van hoevéél je koopt. Dat is nog belangrijker dan de verpakking. Een verpakking betekent gemiddeld 10% van de impact van een product. Nog eens 15% bestaat uit voedselverspilling. En het grootste deel van de impact, namelijk 75%, is de productie en transport van het product zelf. Ons eerste handvat is dus: kies jouw favoriete producten in de juiste hoeveelheid en gooi de verpakking daarna (leeg!) in de juiste afvalbak.
Handvat 2: Statiegeld wint het van eenmalige verpakkingen
Dit klinkt logisch: hergebruik of de recycling van materialen is altijd beter dan het verbranden ervan bij het restafval. Door verpakkingen te verbranden verlies je de grondstof waaruit het materiaal bestaat. Ingeleverde PET-flessen (plastic flessen) bestaan allemaal uit hetzelfde materiaal. Hierdoor is sorteren niet nodig en kunnen ze makkelijk gerecycled worden. De plastic flessen worden versnipperd en omgesmolten tot nieuwe plastic flessen. Hetzelfde geldt voor drankblikjes. Glazen statiegeldflesjes kunnen tot zo’n 40 keer hergebruikt worden voordat ze verwerkt worden tot nieuw glas. Dat is natuurlijk superduurzaam. Flessen en blikjes met statiegeld – zoals plastic PET-flessen, bierflesjes en drankblikjes – zijn dus milieuvriendelijker dan flessen en blikjes zonder statiegeld. Maar er is nog een andere reden waarom dit zo is. Het komt namelijk vooral omdat bijna 100% van de flessen en blikjes weer ingeleverd worden en er zo dus veel minder zwerfafval in het milieu terechtkomt!
Maar hoe zit het nu met bier? Koop je dit dan altijd in een statiegeldflesje? Een glazen statiegeldflesje is inderdaad de meest milieuvriendelijke verpakking voor bier. Zoals we al zeiden: een statiegeldflesje kan wel 40 keer gevuld worden: dat spaart nieuwe grondstoffen, energie en afval. Maar voor onderweg wordt het een ander verhaal. Dan kun je meestal geen statiegeldflesje kopen. Onderweg kun je dus beter een blikje kiezen dan een eenmalig glazen flesje!
Handvat 3: Liever groot dan klein
Eén grote verpakking is vaak milieuvriendelijker dan meerdere kleine verpakkingen. Maar dat geldt alleen als je de hele inhoud opmaakt. Moet je een deel weggooien omdat de prik eruit is, je er geen zin meer in hebt, of het bedorven of niet meer lekker is, dan doe je het voordeel vaak weer teniet.
Handvat 4: Hervulbaar of navulbaar in plaats van nieuw
Onderweg even een flesje water of blikje fris drinken kopen: we doen het allemaal wel eens. Maar voor het milieu kun je er beter een gewoonte van maken om je eigen hervulbare flesje drinken mee te nemen. Als we dat allemaal doen, scheelt dat alleen al voor flesjes water 1 miljoen flesjes per dag! En wist je dat je je eigen koffie- of theebeker kunt meenemen naar het koffietentje op het station? Ook dat scheelt enorm veel afval. Een andere duurzame keuze is: kiezen voor navulverpakkingen. Navullen van je potjes en flessen thuis is een simpele manier van besparen op uitgaven en afval. Zo kan je steeds meer schoonmaakmiddelen in navulverpakking kiezen. En veel reinigingsmiddelen bestaan voor meer dan 90% uit water, dat is een heel groot volume in transport en schapruimte in winkels. Dat voorkom je als je kiest voor geconcentreerde producten die je thuis met water aanvult.
Handvat 5: Eenmalig plastic wint vaak van eenmalig glas
Hoe verrassend misschien ook, dit zijn de conclusies van Milieu Centraal. Eenmalig PET (plastic) is in veel gevallen beter voor het klimaat dan eenmalig glas. Of dat zo is, hangt af van het gewichtsverschil tussen de verpakkingen: als de plastic verpakking minstens 6 keer lichter is dan eenmalig glas, is eenmalig plastic beter voor het klimaat. Dat blijkt in veel gevallen zo te zijn. Verpakkingen waar je dan aan kunt denken zijn die van olie, pindakaas, soep en mayonaise.
Het is dus een ingewikkeld verhaal. En we zijn nog lang niet klaar. Want wat is nu milieuvriendelijker: papier of plastic? En wat gebeurt er als je een vergelijking maakt tussen glas, blik of plastic? Dat vertellen we je volgende maand. Ook hoe het zit met de beste verpakking voor melk, de vraag die we in de inleiding stelden. Houd onze socials en nieuwsberichten dus in de gaten!
Sluit
